Hoe begin je de perfecte relatie? Of beter nog, het perfecte gezin? Je weet wel, tandpasta glimlach, leuke kleertjes voor je jongetje en meisje, knappe vent aan je zij, of knappe dame natuurlijk. Alles mooi en leuk. Dacht je. Helaas bestaat het perfecte gezin of de perfecte relatie alleen op Instagram... Achter alle tandpasta glimlachen gaan meestal een hoop gaatjes schuil en achter alle leuke kleren een hoop gedoe. Maar geen nood! Een leuke relatie en als je mazzel hebt een fijn warm gezin, dat kan dus wel. Maar hoe?
Het begint met verwachtingen. Als je verwacht de ware te vinden en hand in hand de zonsondergang tegemoet te lopen dan heb je een leuke vijf minuten misschien, maar de rest van je leven heb je daar niet zoveel aan. De ware bestaat niet. Je bent immers zelf de ware niet. En zonsondergangen duren nooit zo heel lang. Het gaat regenen. Je bent chagrijnig omdat je naar je bed wilt. Je moet naar huis en thuis is het koud want we hebben geen geld meer om de kachel hard aan te zetten. Als je verwacht dat het leven nooit tegenvalt dan kan het alleen maar tegenvallen, met of zonder relatie. Maar als je realistisch bent en snapt dat een relatie, net als single zijn, uit mooie en minder mooie en heel veel gewone momenten bestaat, dan zit je goed.
Maar wat nou als je bindingsangst hebt? Als je het veel te spannend vindt om iemand echt dichtbij te laten komen? Als in jou een klein kindje zit dat vroeger niet genoeg gehoord en gezien en getroost is? Dat niet genoeg gehoord heeft: dat heb je goed gedaan! Of wat ben je leuk! Dan zit er een tekort in je wat het aangaan van nieuwe relaties moeilijker maakt. Dat kleine kindje holt liever weg dan dat het weer een blauwtje loopt. Dan dat het weer tekort komt. Of het klampt zich juist wanhopig aan de verkeerde mensen vast uit angst weer in de steek gelaten te worden.
Veel van onze gewoontes en manieren van relaties aangaan komen uit onze jeugd, uit hoe onze ouders met ons omgingen. Je kunt heel makkelijk nagaan wat dat voor jou betekent met de volgende oefening. Ga lekker, ontspannen zitten, billen op je stoel, armen in je schoot, voeten plat op de grond. Sluit je ogen en adem langzaam uit. Adem door je neus in, en door je mond weer langzaam uit. Ga terug naar de tijd dat je 10, 9 of 8 jaar was. Misschien wat jonger, misschien wat ouder, dat kan allebei. Probeer voor je te zien hoe je er toen uitzag, wat je aan had, hoe je haar zat. Kijk dat kleine meisje of jongetje aan. Wat zie je? Een vrolijk kind, blij, ontspannen? Of meer een verdrietig kind, een boos of juist angstig kind? Naar wie gaat het toe voor troost, voor een knuffel? Wie is er voor het kind?
Het kan zijn dat dit fijne herinneringen oproept aan je jeugd. Dat is heel mooi. Het kan ook zijn dat het minder fijne herinneringen oproept. Dat je je bewust wordt dat het als kind onveilig was omdat je ouders veel ruzie hadden, je moeder depressief was en veel op de bank zat te huilen, of je vader agressief kon zijn naar je. Dat soort ervaringen noemen we jeugdtrauma's, die invloed hebben op je vermogen je hier en nu aan een partner te hechten. Als je dat herkent bij jezelf is het altijd goed een therapeut in te schakelen en te kijken of je deze trauma's met hulp kunt verwerken.
Het kan ook zijn dat het thuis wel veilig was, maar dat je op school of in de buurt gepest werd door leeftijdsgenoten. Ook dat kan een vorm van hechtingstrauma zijn, waarbij het moeilijker voor je kan zijn om je te binden juist aan een leeftijdsgenoot. En ook dan kan het je helpen om een paar sessies traumatherapie aan te vragen, om door deze ervaringen heen te leren dat je hier en nu wel veilig bent en wel van je af kunt bijten of je grenzen aan kunt geven waar nodig.
Juist als we ons veilig voelen bij onszelf en de mensen om ons heen is het makkelijker een relatie te beginnen en te herkennen wat een gezonde relatie is. In een goede relatie voel je je dichter bij God (als je gelooft), jezelf, de mensen om je heen en je partner. Een slechte relatie verwijdert je juist van wie je bent en wat je wilt, en van je vrienden of familie. Het goede nieuws is dat hechting kan genezen. Als je een veilige partner vindt duurt het ongeveer drie jaar voor je hechtingspatroon van onveilig of angstig veranderd is naar veilig. Zo kun je voor je kinderen, mocht je die krijgen, een veilige basis vormen!
Meer weten? Mijn boek Zinvol Daten gaat over deze en meer patronen die je in de weg kunnen zitten bij het daten, en over hoe je ze kunt veranderen.